Sterrenwijk is een wijk met een hoog percentage huurwoningen en een groot saamhorigheidsgevoel, die bekend staat als ‘echt Utrechtse volkswijk’ aan de rand van het centrum. Kunstenaars Maurice van Es en Luka Karssenberg vroegen zich af wat Sterrenwijkers belangrijk vinden om te blijven herinneren. Ze gingen op zoek naar antwoorden en vroegen wijkbewoners of zij samen met hen hun fotoalbums mochten bekijken. Hun werk ‘De Wijk als Fotoalbum’ is een feest van herinnering én herkenning. Zestig uitvergrote foto’s aan de buitengevels van woningen en gebouwen in Sterrenwijk geven een bijzonder en eerlijk inkijkje in het leven in deze unieke Utrechtse wijk, nu en door de jaren heen.
Foto’s van moeders, verjaardagen, huisdieren, van zomerdagen buiten met de buurt, van feestjes thuis of in de tuin, van de voetbalclub of van de geliefde maar al lang geleden gesloopte witte huisjes. De foto’s van Sterrenwijkers zijn vereeuwigd op prints en vervolgens in overeenstemming met de bewoners en woningcoöperaties verspreid over de wijk bevestigd op de gevels van huizen. Zo ontstond er vanuit vele persoonlijke beelden en verhalen een totaalkunstwerk. Als een tijdscapsule voor het Sterrenwijk van de toekomst. Een podcast-serie die fotograaf Hans Aarsman voor dit project maakte, begeleidt je op je wandeling langs alle foto’s. In buurtcentrum Sterrenzicht liggen gratis wandelroutekaarten.
Podcast en wandelroute
Om de verhalen achter de foto’s nóg meer te laten spreken, maakte fotograaf Hans Aarsman een podcast-serie De Sterrenwijk-podcast. De ‘fotodetective van Nederland’ gaat hierin met bewoners in gesprek over hun foto’s en ontdekt zo nog meer verhalen vanuit de wijk. De eerste drie afleveringen zijn al te beluisteren, de andere zes volgen binnenkort. Bij Sterrenzicht zijn MP3-spelers te leen om wandelend naar de podcast te luisteren.
Flarden uit een collectief geheugen
Kunstenaars Maurice van Es en Luka Karssenberg verheffen het alledaagse leven tot kunst. Niet de bijzonderheden maar het kleine, het gewone leggen ze vast met fotografie en video. Want het zijn juist die dagelijkse dingen en gebeurtenissen waarin het bijzondere schuilt en die dierbare herinneringen oproepen: de stof van een lievelingsjas, een vlek op het behang, een oude deurklink die iemand iedere dag aanraakte. Het zijn momenten van klein geluk die we allemaal wel kennen. Daarmee heeft hun werk een dubbele betekenis. Enerzijds leggen Maurice en Luka unieke fragmenten uit levens vast, anderzijds zijn die flarden herkenbaar en kunnen ze ook bij anderen emoties en herinneringen oproepen. Die herkenning en gedeelde emotie is wat ook het werk in Sterrenwijk zo krachtig maakt.
Achtergrond van dit project
Hoe kan kunst in Sterrenwijk iets voor de bewoners betekenen? Met deze vraag startte gemeente Utrecht samen met DOCK een kunstproject voor Sterrenwijk. In de zomer van 2019 verbleven drie kunstenaars een tijd in de wijk: de kunstenaarsgroep Tilburg Cowboys, schilder Monique Broekman en fotografen Maurice van Es en Luka Karssenberg. De ontmoetingen met wijkbewoners en hun onderzoek naar de wijk vormden een gedegen vooronderzoek voor de projectvoorstellen die zij deden. Tilburg Cowboys trokken een week met een ‘krachtkar’ door de straten om de totaalkracht van Sterrenwijk te meten. Monique Broekman sprak in haar Studio Sterrenwijk voor het buurtcentrum een maand lang met bewoners over sport, verleden en toekomst. Maurice van Es en Luka Karssenberg gingen zoals gezegd langs de deuren om bewoners te vragen naar oude foto’s en persoonlijke verhalen. De ideeën van de kunstenaars werden aan de bewoners gepresenteerd, die vervolgens hun stem konden uitbrengen.
Over de kunstenaars
Maurice van Es (1984) studeerde in 2013 af op de fotografie afdeling van de KABK. In 2015 publiceerde hij de boekjesbundel “Now will not be with us forever”, zeven boekjes waarin hij van elk van zijn familieleden een boekje maakte. Van 2017 tot en met 2018 resideerde hij op de Rijksakademie. In deze periode maakte hij van elk van zijn vrienden een film, hij presenteerde deze films in de installatie “You gave me the time of my life.” Hij beoogt van elke levensfase een kunstwerk te maken.
Luka Karssenberg (1991) studeerde in 2016 af op de fotografie afdeling van de KABK. Als kind maakte ze samen met haar zus Maite het fictieve mode magazine ‘MALU’, waarin de twee zusjes elkaar fotografeerden in zelf gestijlde outfits. De laatste jaren maakt ze persoonlijke fotoalbums, waarin textiel, fotoprints en teksten samenkomen.
Sinds 2013 maken Maurice en Luka met het project ‘Rooms of Now’ boeken van huizen in oplage van één. Deze collectie bestaat nu uit 46 boeken van uiteenlopende huizen en bedrijven.
Fotograaf en schrijver Hans Aarsman (1951) is onder andere bekend van zijn wekelijkse rubriek ‘De Aarsman Collectie’ in de Volkskrant waarin hij persfoto’s onder de loep neemt als een detective.
